De auteur, een veelgeprezen hoogleraar, vertaler en essayist, valt in het voorjaar van 2000 ten prooi aan een depressieve crisis. Bewegen, doen en denken vertragen en komen uiteindelijk tot stilstand. Alle levenslust verdwijnt in een grauwe mist en lost daarin op. Gelukkig weet hij dankzij een combinatie van pillen, praten en fietsen na verloop van tijd weer op te krabbelen.
Kikker gaat fietsen of Over het leed dat leven heet
Maarten van Buuren
Rotterdam : Lemniscaat, 2008. – 251 p.
ISBN 9789047701231
Boekrecensie door D.S., vrijwilliger bij Stichting Pandora
Prof. Dr. Maarten van Buuren is hoogleraar in de moderne Franse letterkunde. Uit zijn verhaal begrijp je dat hij een bijzonder actief persoon is in zijn vak. Hij heeft zelfs een onderscheiding gekregen van de ambassade van Frankrijk.
Maarten van Buuren vertelt zijn levensverhaal, wat vooral wordt gekenmerkt door zijn depressie en het zoeken naar een stabiel leven.
Het begint met trillingen, Maarten denkt dat de appartementen om hem heen trillen. Nachten kan hij niet slapen. Overspannen verlaat hij de vergadering en maakt hij een afspraak bij de huisarts. De huisarts denkt aan een depressie en stuurt hem voor een tweede opinie naar een psycholoog. De psycholoog en Maarten bedenken een plan van aanpak om stabiliteit te vinden en te kunnen leven met een depressie.
Volgens de psycholoog is een depressie een deel van je leven en moet je er mee leren om gaan.
Eerst gaat Maarten uitzoeken wat de reden is dat hij in een depressie is gekomen. Hij denkt eerst dat het ligt aan zijn werk, maar nee; het kan ook liggen aan de relatie met zijn moeder of andere vrouwen of aan de gereformeerde kerk.
De relatie met Lisa loopt spaak na de geboorte van Lotte. Lisa is niet warmhartig tegenover Maarten en de psycholoog adviseert hem de relatie te beëindigen.
Maarten noemt zijn moeder ‘de zwarte zon’, maar als hij de depressie geërfd heeft van zijn moeder, dan is hij ook “de zwarte zon”.
Fietsen is de redding van zijn leven. In het begin is hij nog verlamd, na tien km komen de gedachten, na twintig km komen al ideeën en na dertig km vriendelijke gevoelens, die een uur blijven hangen.
Maarten van Buuren sluit zijn boek af met twee prachtige hoofdstukken (‘Depressie en nihilisme’ en ‘Medium, large, extra large’). Het leerproces om te leven met een depressie brengt hem tot de inzichten zoals LEEGTE en In HIER EN NU LEVEN (Boeddhistische aspecten).
Hij zegt het volgende ‘De reden waarom nihilisme me fascineert, is dat het me de mogelijkheid suggereert dat afbraak en vernietiging die door depressie teweeg worden gebracht, kunnen worden omgebogen in hun tegendeel’.
Maarten van Buuren gebruikt lange zinnen en moeilijke woorden, maar als je hem en de filosofische citaten die hij aanhaalt (af en toe) kan begrijpen, dan gaat er een wereld voor je open.